کد مطلب:33204 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:23

گنجینه پرسمان » اعتقادات

سعادتمند يا شقاوتمند شدن اختياري انسان، چگونه با قضا و قدر و علم خدا سازگار است؟
ـــــــــــــــــــــ
1 - سوره توبه، آيه 51.

ـ478ـ

خداوند متعال چنين مقرر فرموده است كه انسان به وجود بيايد و افعالش با مقدّماتي كه آخرين آنها تحقق اراده است، صورت پذيرد. پس آن چه در لوح محفوظ نگاشته شده، اين است كه:
انسان با اراده و اختيار خودش كار كند، اراده اي كه همراه با آگاهي است و در نتيجه اين عمل ارادي آگاهانه به سعادت يا شقاوت برسد. به همين جهت، هر انساني هرگونه كه بخواهد مي انديشد و براساس آن با اراده خويش عمل مي كند.
پس، سعادت، شقاوت، عادل بودن، جاني بودن و... به دست خود انسانهاست.
«انا هديناه السبيل اماشاكراو اماكفوراً; به راستي ما راه را براي او(انسان) نشان داديم، خواه شاكر باشد(پذيرا گردد) يا ناسپاس»(1).
علم خداوند به سعادت و شقاوت انسان نيز منافاتي با اختيار انسان ندارد، چه اينكه خداوند مي داند كه هر كسي بر پايه اختيار خويش راه سعادت يا بدبختي خويش را مي پيمايد. درست مثل معلّمي كه با توجّه به فعّاليّت دانش آموزان مي داند فلان دانش آموز قبول يا فلان دانش آموز مردود مي شود. گذشته بر اين، انسان با مبادرت به اموري مي تواند سرنوشت خود را تغيير دهد: مثلا با دادن صدقه و صله رحم، عمر خود را افزايش دهد، امّا اين كار نيز خارج از علم خداوند نيست كه او از ابتدا مي دانست كه من با اختيار خود اين چنين تغيير در سرنوشت خود به وجود مي آورم.
بنابراين، قضاء و قدر و علم خداوند، هيچ منافاتي با خوشبخت يا بدبخت شدن اختياري
ـــــــــــــــــــــ
1 - سوره انسان، آيه 3.

ـ479ـ
آدمي ندارد.

( بخش پاسخ به سؤالات )


ـ480ـ
E